Rada Miasta Krakowa przyjęła uchwałę wprowadzającą od 1 stycznia 2026 roku Strefę Czystego Transportu w Krakowie, obejmującą mniej więcej połowę powierzchni miasta. To jedno z kluczowych, kolejnych działań, które ma na celu poprawę jakości powietrza i warunków życia w stolicy Małopolski. Uchwała z 12 czerwca w sprawie ustanowienia Strefy Czystego Transportu w Krakowie wchodzi w życie po upływie 7 dni od daty publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego, czyli w czwartek, 26 czerwca. Sprawdź, jakie zasady są z nią związane.
Jakie samochody będą mogły wjechać do SCT?
Zakaz wjazdu do SCT nie będzie dotyczył samochodów osobowych, jeśli:
- pojazdy z silnikiem benzynowym spełniają normę emisji co najmniej Euro 4 lub zostały wyprodukowane nie wcześniej niż w 2005 r.
- pojazdy z silnikiem diesla: spełniają normy emisji Euro 6 lub zostały wyprodukowane nie wcześniej niż w 2014 r.
Zakaz wjazdu do SCT nie będzie obowiązywał pojazdów powyżej 3,5 tony (autobusy, ciężarowe, ciągniki), jeśli:
- pojazdy z silnikiem benzynowym: spełniają normę emisji co najmniej Euro IV lub zostały wyprodukowane nie wcześniej niż w 2005 r.
- pojazdy z silnikiem diesla: jeśli spełniają normę emisji Euro VI lub zostały wyprodukowane nie wcześniej niż w 2012 r.
Jeśli pojazd spełnia te warunki, jego właściciel nie musi podejmować jakichkolwiek czynności – nie musi nigdzie zgłaszać pojazdu, nie musi wnioskować o nalepkę itp. Uprawnienie auta zostanie rozpoznane automatycznie.
Po SCT będą mogły poruszać się nawet mające dziś 21 lat samochody z silnikami benzynowymi lub mające dziś nawet 11 lat samochody z silnikami Diesla.
Mam samochód, który spełnia wszystkie normy, ale mieszkam poza Krakowem. Co mam zrobić, żeby móc jeździć po Krakowie?
Pojazdy z całej Polski, spełniające wymagane normy emisji będą mogły wjeżdżać do strefy bez zgłaszania i opłat. Ich właściciele nie muszą robić absolutnie nic – dane takich pojazdów zostaną automatycznie zaczytane z bazy Centralnej Ewidencji Pojazdów.
Skąd mam wiedzieć, czy mój samochód spełnia wymagania?
Zazwyczaj wystarczy spojrzeć do rubryki B w dowodzie rejestracyjnym lub „rok produkcji” na ostatniej stronie.
Jeśli rok produkcji nie jest wystarczający do wjazdu do SCT, potrzebne będą dokumenty potwierdzające standard emisji Euro spełniany przez samochód – często informacja ta umieszczona jest w papierowym dowodzie rejestracyjnym. Jeśli nie ma tam tej informacji trzeba będzie przedstawić inne dokumenty.
Czy wymiana silnika, układu wydechowego czy nawet całego układu napędowego i wydechowego może być podstawą do zmiany normy spalania dla danego pojazdu, poprawia ją?
Wymiana silnika, układu napędowego czy wydechowego może stanowić podstawę do zmiany klasy emisji pojazdu, o ile właściciel przedstawi odpowiednie dokumenty, które o tym zaświadczają. W takich przypadkach wymagane są dokumenty dot. indywidualnej homologacji pojazdu.
Jakie pojazdy będą mogły wjechać do SCT, choć nie będą spełniać wymogów?
Zwolnione z wymogów SCT są pojazdy:
- mieszkańców Krakowa zameldowanych na pobyt stały lub czasowy, jeśli stali się ich właścicielami lub współwłaścicielami przed datą wejścia w życie uchwały, czyli najpóźniej 25 czerwca 2025 r.
- zgłoszone przez osoby z kartą parkingową osób niepełnosprawnych (jedno auto na jedną kartę parkingową w tym samym czasie)
- służb miejskich i państwowych (sądownictwo, prokuratura, służby mundurowe, Kancelarii Prezydenta RP)
- zabytkowe
- specjalne (niektóre dźwigi, kampery itp.)
- skutery, motocykle, quady i inne „czterokołowce”.
Do uzyskania takiego wyłączenia konieczne jest zawsze zgłoszenie pojazdu w systemie SCT.
Zwolnione spod wymogów SCT są też autobusy oznakowane przewożące dzieci (żółta tablica z ideogramem dzieci). Co ważne, tych autobusów nie trzeba zgłaszać do systemu SCT.
Zwolnione z wymogów SCT będą również samochody zgłoszone do placówki medycznej.
Jakie dokumenty muszę mieć, żeby jako mieszkaniec korzystać z przysługującego mi zwolnienia?
Potrzebne jest zameldowanie stałe lub czasowe oraz PIT, potwierdzający rozliczenie ubiegłorocznych podatków w Krakowie (ewentualnie dokument poświadczający odprowadzenie podatku rolnego w Krakowie).
Co z samochodami, które mają dwóch właścicieli – jeden z Krakowa, drugi z powiatu?
Uchwała przewiduje zwolnienie dla pojazdów będących we współwłasności mieszkańców Krakowa. Wystarczy, że jeden ze współwłaścicieli to mieszkaniec Krakowa (spełniający definicję z uchwały, czyli osoba zameldowana w Krakowie przynajmniej czasowo i odprowadzająca tu podatki).
Jak i gdzie mieszkańcy mają zgłaszać swoje samochody?
Zgłoszenia można będzie dokonać po uruchomieniu systemu do zarządzania SCT:
- drogą elektroniczną lub w punktach wskazanych zarządzeniem Prezydenta Miasta Krakowa. Szczegóły będą dostępne na stronie ztp.krakow.pl.
- w punktach stacjonarnych wskazanych przez Prezydenta Miasta Krakowa – ich wykaz będzie podany do publicznej wiadomości.
Czy muszę zarejestrować pojazd przed wejściem w życie uchwały (przed 26 czerwca 2025 r.?)
Nie, nie jest to konieczne.
Nie jest ważne, kiedy doszło do przerejestrowania pojazdu. Liczy się to, kiedy ktoś stał się właścicielem podjazdu, który chce zgłosić do zwolnienia.
Jeśli dowód rejestracyjny jest wydany przez wejściem w życie uchwały i jesteśmy w nim wpisani jako właściciel czy współwłaściciel, wystarczy w procesie zgłaszania auta w systemie załączyć/okazać sam dowód rejestracyjny.
Jeśli natomiast dowód rejestracyjny zgłaszanego samochodu został wydany po wejściu w życie uchwały, konieczne jest również załączenie czy okazanie dokumentu zaświadczającego o tym, że jesteśmy właścicielem pojazdu, który ma datę sprzed uchwały (czyli jest to np. spisana 25 czerwca 2025 r. umowa darowizny, kupna–sprzedaży itp.) – ten sam dokument, który przedstawiony był w odpowiednim urzędzie przy rejestracji pojazdu, lub dokonywania adnotacji o dodaniu współwłaściciela pojazdu.
Trzeba jednak pamiętać, że zanim właściciel lub współwłaściciel pojazdu będzie chciał zgłosić ten pojazd do systemu SCT, musi zostać on zarejestrowany na niego (ewentualnie do dowodu rejestracyjnego musi być wprowadzona informacja o współwłaścicielu). Dopiero po dokonaniu rejestracji pojazdu, można składać wniosek o wyłączenie na podstawie statusu mieszkańca Krakowa.
Można też przerejestrować samochód np. po przeprowadzce do Krakowa. Jeśli posiadało się ten pojazd przed wejściem w życie uchwały, a jedynie zmieniło miejsce zamieszkania i rejestracji auta, istnieje możliwość zgłoszenia go do wyłączenia spod wymogów SCT.
Co z samochodami na numerach zagranicznych?
W przypadku samochodów z zagranicy konieczne jest zgłoszenie pojazdu do systemu, nawet jeśli spełnia on wymagania techniczne (ponieważ jego danych nie ma w polskiej bazie Centralnej Ewidencji Pojazdów).
Po zgłoszeniu pojazdu straż miejska czy policja otrzymają dostęp do tych danych w czasie rzeczywistym, co umożliwi im sprawdzenie uprawnienia przy kontroli drogowej.
Co w przypadku, jeśli mam pojazd nie spełniający norm i mam wizytę u lekarza na terenie obowiązywania SCT?
Pojazd będzie musiał zostać zgłoszony w systemie do zarządzania SCT – przez stronę internetową lub w punktach stacjonarnych. Zgłoszenie pojazdu będzie wymagało potwierdzenia przez obsługę placówki. Szczegółowe rozwiązanie zostanie ogłoszone w ciągu kilku tygodni.
Czy można też zgłosić wizytę w prywatnej przychodni?
Tak, jeśli świadczenie zdrowotne w niej realizowane w ramach umowy z NFZ. Zwolnienie dotyczy wyłącznie placówek finansowanych ze środków publicznych, które zawarły/podpiszą porozumienie z Prezydentem Miasta Krakowa. Nie obejmuje to natomiast komercyjnych usług zdrowotnych.
Jakie będą granice krakowskiej strefy czystego transportu?
SCT obejmuje obszar mniej więcej wewnątrz IV obwodnicy (ok. 59 proc. obszaru miasta), a w nim wszystkie drogi zarządzane przez Prezydenta Miasta Krakowa (nie są to ulice wewnętrzne). Dokładne granice Strefy Czystego Transportu są opisane w uchwale – edziennik.malopolska.uw.gov.pl.
Czy obwodnica (A4, S7) i drogi ekspresowe będą w SCT?
Autostrada A4 i droga ekspresowa S7, jako drogi zarządzane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, nie podlegają ograniczeniom SCT.
Czy można dojechać pojazdem niespełniającym wymaganych norm do parkingów P+R?
Tak będzie można dojechać do trzech krakowskich parkingów typu Park and Ride: Mydlniki, Swoszowice i Górka Narodowa.
Jak będzie weryfikowane uprawnienie do wjazdu do SCT w Krakowie?
Weryfikacja uprawnienia pojazdu będzie dokonywana w większości przypadków automatycznie, za pomocą kamer. Kamery odczytają numer rejestracyjny pojazdu i porównają go z danymi technicznymi zawartymi w Centralnej Ewidencji Pojazdów.
W przypadku pojazdów, które wymogów technicznych nie spełniają, ale mogą skorzystać z dodatkowego wyłączenia (zwolnienia dla mieszkańców, pojazdy specjalne, pojazdy zgłoszone przez osoby z niepełnosprawnościami, pojazdy zabytkowe) właściciele będą musieli zgłosić takie pojazdy do systemu SCT. Po weryfikacji uprawnienia, numer rejestracyjny zgłoszonego pojazdu znajdzie się na liście dopuszczonych do SCT.
Podobnie będzie w przypadku pacjentów jadących do placówek medycznych, czy aut wjeżdżających za opłatą. Po opłaceniu przejazdu lub zgłoszeniu przejazdu do placówki medycznej, numer rejestracyjny auta znajdzie się na liście aut dopuszczonych do SCT w danym okresie.
Czy będzie można dostarczyć klientowi mieszkającemu w krakowskiej SCT towar autem niespełniającym ustanowionych norm?
Towar do klienta mieszkającego w SCT przez trzy lata można będzie dostarczyć nawet pojazdem niespełniającym wymogów, przyjeżdżającym w zewnątrz, płacąc opłatę za wjazd:
- za godzinę 2,50 zł
- 5 zł lub 15 zł dziennie (w zależności od roku, 2026 lub 2027)
- abonament miesięczny (100 zł w 2026 r., rosnący w kolejnych latach).
Firmy wykonujące usługi i mające samochody zarejestrowane jako pojazdy specjalne (np. pogotowie–warsztat) będą bezterminowo zwolnione z wymogów SCT.
Czy auta firm z Krakowa albo firm transportowych będą podlegały wyjątkom od zasad przyjętych dla SCT?
Firmy z Krakowa czy firmy transportowe z całej Polski nie mają dodatkowych uprawnień. Jeśli pojazd nie spełnia norm Euro, może wjechać, poruszać się po SCT, wyłącznie po uiszczeniu opłaty za wjazd.
Czy miasto będzie dofinansowywać wymianę aut niespełniających norm SCT na takie, które wymogi wjazdu spełniają?
Uchwała nie przewiduje żadnych środków ani programów miejskich na dofinansowanie wymiany pojazdów na spełniające normy SCT, ponieważ pojazdy zgłoszone przez mieszkańców będą dożywotnio zwolnione z wygów SCT.
Czy pojazdy zabytkowe wjadą do SCT bez ograniczeń?
Po zarejestrowaniu go jako zabytkowy każdy samochód wjedzie do SCT bez ograniczeń – wcześniej należy go jednak zgłosić do systemu SCT.
Udostępnij :